Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là nghĩa vụ tài chính bắt buộc của người có thu nhập hợp pháp. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc cách tính thuế thu nhập cá nhân là gì, công thức áp dụng ra sao và thuế được tính theo tháng hay theo năm. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất, các quy định pháp luật hiện hành, cũng như hướng dẫn chi tiết cách tính thuế thu nhập cá nhân để áp dụng đúng và chính xác.

Cách tính thuế thu nhập cá nhân là gì?

Cách tính thuế thu nhập cá nhân là phương pháp xác định số tiền thuế mà cá nhân có thu nhập phải nộp cho Nhà nước, dựa trên mức thu nhập chịu thuế, các khoản được miễn trừ và biểu thuế suất hiện hành.

Xem thêm:

• Miễn thuế thu nhập cá nhân: Quy định và các trường hợp cụ thể

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, sửa đổi bổ sung các năm 2012, 2014 cùng các văn bản hướng dẫn, việc tính thuế không chỉ áp dụng cho tiền lương, tiền công mà còn cho nhiều loại thu nhập khác như kinh doanh, đầu tư vốn, chuyển nhượng bất động sản. Điều này đảm bảo việc thu thuế công bằng và minh bạch.

Công thức tính thuế thu nhập cá nhân

Đối với tiền lương, tiền công, công thức tính cơ bản như sau:

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất

Trong đó:

• Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – Các khoản giảm trừ.
• Các khoản giảm trừ bao gồm: giảm trừ bản thân (11 triệu đồng/tháng), giảm trừ người phụ thuộc (4,4 triệu đồng/tháng/người), bảo hiểm bắt buộc, quỹ hưu trí tự nguyện.

Công thức này được áp dụng rộng rãi, tạo cơ sở để người lao động, kế toán doanh nghiệp, hoặc cá nhân tự tính toán thuế một cách chính xác.

Thuế thu nhập cá nhân tính như nào theo biểu thuế lũy tiến?

Việt Nam áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần cho thu nhập từ tiền lương, tiền công. Điều này có nghĩa là mức thu nhập cao hơn sẽ chịu thuế suất cao hơn, nhưng chỉ tính trên phần vượt ngưỡng.

Biểu thuế lũy tiến hiện hành (Điều 22, Luật TNCN):

Như vậy, câu hỏi “thuế thu nhập cá nhân tính như thế nào” sẽ được trả lời rõ ràng: dựa trên thu nhập tính thuế, đối chiếu biểu lũy tiến để xác định mức phải nộp.

Tính thuế thu nhập cá nhân theo tháng và theo năm

• Theo tháng: Doanh nghiệp thường khấu trừ trực tiếp từ lương hàng tháng trước khi trả cho người lao động. Đây là cách phổ biến nhất vì đơn giản và thuận tiện.
• Theo năm: Đến cuối năm, cá nhân và tổ chức phải thực hiện quyết toán thuế để đảm bảo tổng thu nhập cả năm khớp với số thuế đã nộp. Nếu nộp thừa sẽ được hoàn thuế, nộp thiếu phải bổ sung.

Như vậy, có thể thấy thuế TNCN vừa được tính theo tháng để đảm bảo thu ngân sách thường xuyên, vừa quyết toán theo năm để chính xác tuyệt đối.

Cách tính thuế thu nhập cá nhân online

Hiện nay, việc tính thuế TNCN đã trở nên dễ dàng hơn nhờ các công cụ trực tuyến. Người nộp thuế có thể:

• Truy cập Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế (https://thuedientu.gdt.gov.vn) để kê khai và nộp thuế online.
• Sử dụng phần mềm hỗ trợ kê khai (HTKK) hoặc các ứng dụng của doanh nghiệp.

Việc tính thuế online giúp tiết kiệm thời gian, hạn chế sai sót và đảm bảo minh bạch trong quá trình nộp thuế.

Ví dụ minh họa cách tính thuế thu nhập cá nhân

Anh C có mức lương 30 triệu đồng/tháng, đóng bảo hiểm bắt buộc 2 triệu, nuôi 1 con nhỏ.

• Giảm trừ bản thân: 11 triệu
• Giảm trừ người phụ thuộc: 4,4 triệu
• Tổng giảm trừ: 17,4 triệu
  • Thu nhập tính thuế = 30 – 2 – 17,4 = 10,6 triệu
  • Thu nhập này rơi vào bậc 3 (10–18 triệu) với thuế suất 15%
  • Thuế phải nộp = 10,6 x 15% = 1.590.000 đồng/tháng.

Qua ví dụ trên, có thể thấy việc hiểu rõ cách tính thuế thu nhập cá nhân là gì sẽ giúp người lao động chủ động trong quản lý tài chính.

Đọc thêm:  Ai phải đóng thuế thu nhập cá nhân? Quy định mới nhất 2025

Quy định pháp luật mới nhất về thuế thu nhập cá nhân

Theo Thông tư 80/2021/TT-BTC và Luật Quản lý thuế 2019, một số quy định quan trọng:

• Cá nhân có thu nhập từ tiền lương: Doanh nghiệp khấu trừ tại nguồn.
• Cá nhân kinh doanh: Kê khai theo quý hoặc năm.
• Thời hạn quyết toán: Chậm nhất ngày 30/4 năm sau đối với cá nhân trực tiếp khai, và 31/3 đối với tổ chức chi trả thu nhập.

Việc nắm vững quy định giúp người lao động không bị phạt chậm nộp và doanh nghiệp tuân thủ đúng pháp luật.

Kết luận

Bài viết đã giải đáp chi tiết câu hỏi cách tính thuế thu nhập cá nhân là gì, công thức áp dụng, các mức thuế suất cũng như cách tính online và theo tháng, theo năm. Đây là kiến thức quan trọng, giúp mỗi cá nhân chủ động hơn trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính, đồng thời bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình khi nộp thuế.

Mong rằng với những chia sẻ của Avano, bạn đã nắm được cách tính thuế thu nhập cá nhân, cũng như những quy định mới nhất về loại thuế này. Để biết thêm thông tin mới nhất về thuế thu nhập cá nhân, đừng bỏ qua những bài viết mới nhất từ Avano nhé.