Giảm trừ gia cảnh là một trong những quyền lợi quan trọng giúp người nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) giảm bớt gánh nặng tài chính. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc: “Bố mẹ bao nhiêu tuổi thì được giảm trừ gia cảnh? Và cần hồ sơ gì để chứng minh người phụ thuộc là bố mẹ?”

Trong chuyên mục Hỏi – Đáp cùng Avano, chuyên gia Nguyễn Hoàng Nam – người có hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn thuế, pháp lý và doanh nghiệp – sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định hiện hành, các cập nhật mới nhất từ năm 2025, cùng những lưu ý thực tiễn khi khai giảm trừ người phụ thuộc là bố mẹ.

Nội dung hỏi – đáp

Anh Minh Quân (quận Bình Thạnh, TP.HCM) hỏi:

“Tôi đang đi làm và muốn đăng ký bố mẹ là người phụ thuộc để được giảm trừ gia cảnh. Xin hỏi bố mẹ tôi cần bao nhiêu tuổi mới được tính giảm trừ? Và cần chuẩn bị hồ sơ chứng minh ra sao?”

Trả lời – Chuyên gia Nguyễn Hoàng Nam (Avano):

Theo quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, được sửa đổi, bổ sung năm 2012 và tiếp tục cập nhật tại Luật Thuế TNCN sửa đổi năm 2025 (hiệu lực từ 01/01/2026), việc xác định người phụ thuộc là cha mẹ được giảm trừ gia cảnh phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng lao động và thu nhập thực tế.

Bố mẹ bao nhiêu tuổi được giảm trừ gia cảnh trong năm 2025?

Trong năm 2025, khi luật sửa đổi chưa có hiệu lực (vẫn áp dụng theo Thông tư 111/2013/TT-BTC, hướng dẫn Luật Thuế TNCN hiện hành), người nộp thuế được giảm trừ gia cảnh cho bố mẹ nếu bố mẹ thuộc một trong các nhóm điều kiện sau:

• Bố mẹ ngoài độ tuổi lao động (tức là nam trên 60 tuổi, nữ trên 55 tuổi) và không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng ≤ 1 triệu đồng.
• Bố mẹ trong độ tuổi lao động nhưng bị khuyết tật, mất khả năng lao động, không có thu nhập hoặc thu nhập ≤ 1 triệu đồng/tháng.

Như vậy, không phải chỉ dựa vào tuổi, mà quan trọng hơn là khả năng tạo ra thu nhập và tình trạng sức khỏe của bố mẹ.

Ví dụ:

Anh Quân có bố 62 tuổi, mẹ 58 tuổi – cả hai đều đã nghỉ hưu và không có thu nhập. Trong trường hợp này, anh được đăng ký cả bố và mẹ làm người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh.

Ngược lại, nếu bố mẹ vẫn có lương hưu hoặc thu nhập ổn định trên 1 triệu đồng/tháng, thì không được tính là người phụ thuộc.

Hồ sơ chứng minh người phụ thuộc là bố mẹ

Theo hướng dẫn tại Điều 9, Thông tư 111/2013/TT-BTC, khi đăng ký giảm trừ gia cảnh cho cha mẹ, người nộp thuế cần chuẩn bị hồ sơ gồm:

• Bản sao Giấy khai sinh hoặc Sổ hộ khẩu (chứng minh mối quan hệ cha mẹ – con).
• Giấy xác nhận thu nhập của bố mẹ do UBND cấp xã/phường xác nhận (nếu không có thu nhập hoặc thu nhập ≤ 1 triệu đồng/tháng).
• Giấy tờ chứng minh tình trạng sức khỏe (nếu bố mẹ trong độ tuổi lao động nhưng bị mất khả năng lao động).
• Tờ khai đăng ký người phụ thuộc theo mẫu ban hành bởi Tổng cục Thuế (nộp qua cổng thuedientu.gdt.gov.vn).

Theo chuyên gia Nguyễn Hoàng Nam (Avano):
“Một trong những lỗi phổ biến mà người nộp thuế thường gặp là không cập nhật hồ sơ chứng minh người phụ thuộc kịp thời, dẫn đến không được giảm trừ hợp lệ trong kỳ quyết toán. Tất cả hồ sơ nên được nộp chậm nhất ngày 31/12 của năm tính thuế để đảm bảo quyền lợi.”

Từ năm 2026: Luật thuế TNCN mới có gì thay đổi?

Theo Luật Thuế TNCN sửa đổi 2025, hiệu lực từ 01/01/2026, Chính phủ dự kiến nâng mức giảm trừ gia cảnh và điều chỉnh tiêu chí người phụ thuộc cho phù hợp với bối cảnh kinh tế – xã hội.
Dù quy định chi tiết về tuổi chưa được thay đổi, nhưng tiêu chí “thu nhập không quá 1 triệu đồng/tháng” có thể được điều chỉnh tăng, phản ánh đúng mức sống và thu nhập bình quân của người dân.

“Avano dự đoán ngưỡng thu nhập của người phụ thuộc có thể tăng lên 1,5–2 triệu đồng/tháng, để phù hợp với mức lương cơ sở và chi phí sinh hoạt sau khi điều chỉnh từ 2025,”
– chuyên gia Nguyễn Hoàng Nam nhận định.

Điều này giúp người nộp thuế được hưởng quyền lợi công bằng hơn, đặc biệt trong bối cảnh giá cả tăng mạnh trong những năm gần đây.

Theo kinh nghiệm nộp thuế TNCN thực tiễn của Avano

Trong quá trình tư vấn cho hàng nghìn người nộp thuế thu nhập cá nhân, Avano ghi nhận nhiều vướng mắc thường gặp như:

• Đăng ký bố mẹ ở tỉnh khác nhưng không có giấy xác nhận thu nhập địa phương.
• Nộp hồ sơ trễ hạn nên không được chấp nhận giảm trừ.
• Không cập nhật thông tin khi người phụ thuộc qua đời hoặc có thu nhập mới, dẫn đến bị truy thu thuế.

Để tránh các rủi ro này, Avano khuyến nghị:

• Chuẩn bị hồ sơ chứng minh người phụ thuộc ngay đầu năm.
• Lưu trữ bản cứng và bản scan để nộp lại khi cơ quan thuế yêu cầu.
• Thường xuyên kiểm tra thông báo của Tổng cục Thuế để kịp thời cập nhật chính sách mới.

Liên hệ thực tế và lời khuyên từ chuyên gia

Trong bối cảnh thu nhập và chi phí sinh hoạt tăng, việc đăng ký người phụ thuộc giúp giảm đáng kể số thuế phải nộp.
Tuy nhiên, cơ quan thuế đang tăng cường kiểm soát nhằm hạn chế việc khai khống người phụ thuộc.

“Người nộp thuế nên trung thực khi kê khai và chỉ đăng ký khi bố mẹ thực sự phụ thuộc về tài chính. Trong trường hợp bị phát hiện kê khai sai, cơ quan thuế có quyền truy thu và xử phạt hành chính,”
– ông Nguyễn Hoàng Nam (Avano) lưu ý.

Kết luận

Trong năm 2025, người nộp thuế vẫn thực hiện đăng ký giảm trừ gia cảnh cho bố mẹ trên 60 tuổi (bố), trên 55 tuổi (mẹ) nếu không có thu nhập hoặc thu nhập ≤ 1 triệu đồng/tháng.
Từ năm 2026 trở đi, các tiêu chí này có thể được điều chỉnh tăng lên theo Luật mới.

Để tránh sai sót, bạn nên:

• Theo dõi hướng dẫn chi tiết của Bộ Tài chính.
• Chuẩn bị hồ sơ chứng minh người phụ thuộc đầy đủ.

Nếu có khó khăn, liên hệ Avano để được chuyên gia Nguyễn Hoàng Nam hỗ trợ tư vấn chính xác, cập nhật và hợp pháp.